W wyniku tak lektur jak i konsulacji z Przyjaciółmi - lutnikami ze świata oraz z Osobą z kraju bardzo przeze mnie cenioną z racji tak praktyki i wiedzy jak i stałego podnoszenia poziomu wiedzy i kwalifikacji pragnę podać co następuje w kwestii różnicowania grubości płyt głównych w przypadku gitar klasycznych (także wielu czy niektórych tzw. akustycznych oraz flamenco), przy okazji niekiedy wspominając o zagadnieniach niejako obocznych, acz związanych z tematem.
Temat jest dla mnie może nie tyle skomplikowany ale bardzo rozległy, i tak siłą rzeczy zostaną pominięte pewne aspekty. Pragnę bowiem odpowiedzieć daj Boże prosto na pytanie o strojeniu/"regulowaniu" grubości płyty głównej przed - czy po naklejeniu ożebrowania, oraz czy owo przecienianie płyty głównej przeprowadza się na wierzchu czy w spodniej części płyty, a jeśli pod spodem - to jak na nierównej powierzchni przykleić ożebrowanie ? Po raz kolejny zastrzegam, iż to, co piszę poniżej dalekie jest od wyczerpania tematu.
Wszyscy zwracali mi uwagę, iż płyta główna wraz z ożebrowaniem stanowi całość/element ważny dla nadania gitarze odpowiedniej charakterystyki dźwiękowej. I tak wiele operacji trzeba przeprowadzać PO naklejeniu ożebrowania. Wiele - ale nie wszystkie.
I tak płycie głównej PRZED naklejeniem ożebrowania nadaje się przeszlifowywaniem oraz/lub narzędziami tnącymi (strugi, skrobaki, swoiste cykliny i dłuta) kształt będący w swym przekroju zbliżony do soczewki; grubszy w centrum (różni lutnicy różnie wybierają miejsce na owo centrum) a zcieniający się ku brzegom; i tak najcieńsze są obszary "brzegowe", podawałem przykłady z wymiarami - np. 1.4 mm., (Torres z 1860 roku) a nawet mniej.
Następnie nakleja się odpowiednio acz wstępnie "ukształtowane" ożebrowanie; bywają te elementy w przekrojach prostokątne, bywają zakończone obło, bywają i o innych profilach przekroju.
Kolejnym zabiegiem jest strojenie zasadzające się na świadomym a delikatnym "podbieraniu" czy zcinaniu samych żeberek i sprawdzanie własności dźwiękowych - rezultatów owego "podbierania". Zdarza się, iż należy także "podebrać" z grubości samą płytę główną w przestrzeniach pomiędzy ożebrowaniem. Wykonuje się to narzędziami tnącymi - mini strugami, skrobakami etc. Wiadomo mi, iż bywały sytuacje w których owo - już bardzo delikatne "podbieranie" z grubości płyty głównej miało miejsce jednak na jej wierzchu już minimalnie, papierami ściernymi.
To wszystko wykonuje się PRZED naklejeniem płyty głównej na "pudło" gitary. Aliści nierzadko zdarza się iż trzeba te operacje kontynuować już po przyklejeniu płyty głównej do boków. Tutaj są niesłychanie przydatne skrobaki na dłuższych trzonkach (załączam przykładowe zdjęcie) i podobne narzędzia tnące np. dłuta czy noże.
W tym miejscu pragnę powrócić do podanej na wstępie konstatacji, iż płyta główna stanowi z ożebrowaniem cały czy kompletny element determinujący charakterystykę dźwiękową i to cały element należy finalnier "dostroić". Samo ożebrowanie a raczej jego dobranie/"zestrojenie" z płytą główną jest niesłychanie istotne. Tak więc należy świadomie dobrać nie tylko rodzaj/typ drewna pod kątem jego pracy ale i sposób w jaki zostało pocięte dla odpowiedniej interakcji z płytą główną, nadanie odpowiednich kształtów, profili tak podczas wstępnego wykonania żeberek jak i podczas finalnego strojenia całej płyty dopracowywując kształty elementów tworzących belkowanie.
Niektóre płyty główne są płaskie, niektóre - lekko wypukłe; jest to osobny temat będący ważną częścią kwestii lutnictwa gitarowego.
Tu kończę, gdyż rozwinięcie tematu wymagało by stworzenia obszernego opracowania; na zakończenie podaję coś na kstałt bibliografii.
---
Jeśli zaś o materiały stosowane chodzi i domniemane predylekcje do budowy z materiałów łatwo osiągalnych czyli lokalnych, to niech mi będzie wolno przypomnieć iż na potrzeby tak stolarstwa jak i lutnictwa najróżniejsze rodzaje drewna tzw. egzotycznego były masowo sprowadzane do Europy po odkryciu Ameryki przez Krzysztofa Kolumba. W licznych muzeach we wszystkich bodaj krajach zachowało się wiele przykładów/egzemplarzy mebli a i innych przedmiotów wykonanych z drewna pochodzącego z importu, a liczne inwentarze instrumentów muzycznych - jak np. ten z 1566 roku , wylicza m.inn. lutnie wykonane z "drewna brazylijskiego" i gwajaku. W czasach późniejszych - Antonio de Torres i liczni Mu rówieśni wykonywali swe instrumenty z palisandru, klonu, cyprysu, zaś płyty główne ze świerku, co przypominam pamiętając, iż Torres w swoich czasach był tylko i wyłącznie jednym z wielu znakomitych lutników i tak może tu posłużyć jako przykład.
---
Wybór dyskusji wiele wnoszących do sprawy:
How do luthiers tune tops?
http://www.classicalguitardelcamp.com/v ... hp?t=73477
Tuning top after assembling
http://www.classicalguitardelcamp.com/v ... hp?t=45375
Tuning top and back (again)
http://www.classicalguitardelcamp.com/v ... hp?t=51902
Guitar top tuning - what's the point?
http://www.foroflamenco.com/tm.asp?m=18 ... &s=#182933
Wybór literatury:
Fine Tuning by Alan Carruth
http://www.alcarruthluthier.com/Downloads/Acoustic1.pdf
Fine-tuning by Tom Blackshear
http://tomblackshearguitarbuilder.weebl ... uning.html
Design of a classical guitar by Bert Endebak
http://www.designofaclassicalguitar.com
tamże:
Construction and sound bars
http://www.designofaclassicalguitar.com/construction
the soundboard
http://www.designofaclassicalguitar.com/soundboard
oraz inne pozycje z menu po lewej stronie
Voicing and Tap Tuning of Acoustic Guitars by Dogwood Guitars
http://dogwoodguitars.com/voicing-and-tap-tuning/
1890 Antonio de Torres, Replica by Kenneth Brogger. by: Finn Wandahl
http://www.guitarsalon.com/blog/?p=16901
The Guitar and its woods by James Greenberg, Zavaleta's
https://www.zavaletas-guitarras.com/zav ... -its-woods
Tonewoods, w Guitar Salon International
http://www.guitarsalon.com/blog/?p=4218
Prezentacje video:
JOSÉ ROMANILLOS 05 | PANDORA's BOX - FINE TUNING the TOP
https://www.youtube.com/watch?v=2o9IM919x58
oraz pozostale materiały z udziałem tego wybitnego lutnika
Norman Haight explains tap tuning
https://www.youtube.com/watch?v=FBuzCRuZwFw
oraz wiele innych prezentacji video ukazanych na YouTube
Powyższe nabierze więcej sensu po zapoznaniu się z takimi książkami jak:
- Jose Luis Romanillos, Making a Spanish Guitar.
- Jose Luis Romanillos , Antonio de Torres, Guitar Maker: His Life and Work.
- John S. Bogdanovich, Classical Guitar Making: A Modern Approach to Traditional Design.
- Roy Courtnall , Making Master Guitars.