Cuatro Dominicano...

[Zenek S]

Mala historia. W zwszlym roku do warsztatu zglosil sie dominikanski muzyk jazzowy , Joshy Melo Ulloa. Potrzebowal instrumentu zupelnie nietypowego. Chodzilo o tzw "Cuatro Dominicano" , akustyczna gitare mniejsza od normalnej o czterech podwojnych strunach. Cuatro jest instrumentem tradycyjnym , ktory niestety juz nie istnieje. W zasadzie nikt nie pamieta jak wygladal ale zostaly nagrania. Joshy uzywal do ten pory przerobionych gitar , ktore nie spelnialy oczekiwan.
Jako , ze nie ma juz materialow dotyczacych konstrukcji narysowalem projekt oparty na "Cuatro Portoriqueęęo" , czyli wersji portorykanskiej , ktora ma co prawda piec podwojnych strun , ale jest dosyc dobrze udokumentowana.
W zwiazku z tym , ze Joshy zazyczyl sobie wersje ze strunociagiem , uzylem orebrowania takiego jakie maja cyganskie gitary Selmera... Tu na zdjeciach jest efekt mojej walki z materia....

[PiotrCh]

Zenek -a napisałbył ciut więcej o konstrukcji? Zrób proszę choęby listę parametrów charakteryzujęcych ten instrument. Mile widziane też jakieł założenia konstrukcyjne, technologiczne. Wiesz, tu na forum mało jest instrumentów akustycznych, a kilku ludzi chętnie o tym poczyta, zwłaszcza, że pokazałeł coś nietypowego. Bo co interesujęcego w dyskusji o kolejnym instrumencie typu solid body.. zwłaszcza jełli rozwięzania są typowe jak korpus z topem, gryf bolt on, lakier nitro. Można jedynie estetykę komentowaę, a wtedy się wchodzi na grunt gustów. Tu natomiast jest ciekawy nietypowy instrument. No i poproszę o jakieł całołciowe zdjęcia również:)

[popik10]

Chętnie foty z budowy. łrodek i etapy prac

[Zenek S]

Ok , moj pierwszy post o cuatro byl zagajeniem do dyskusji.
Najpierw opis ogolny... Instrument jest zrobiony z nastepujacych materialow:
Korpus - andiroba.
Plyta , top - cedr.
szyjka klejona z andiroby srodek z tauari.
postrunnica z wenge.
Glowka od strony strun dostala okleine z purple heart.pierwszy binding byl rownoez z purple heart ale wlasciciel zmienil zdanie i zrobilem nowy z klonu. Zreszta zmienial zdanie dosc czesto i przez to namieszal troche.Most zrobilem z hebanu , siodelko jest z kosci tak jak i fragment mostka na ktorym opieraja sie struny.
Menzura 530 mm .
Cuatro portoriqueęęo jest instrumentem robionym w innej technologii niz gitary klasyczne czy akustyczne. Tak zwane Cuatro Enteriso wyciete jest z jednego kawalka drewna , przestrzen akustyczna jest wybrana i doklejony jest potem top i podstrunnica. Medio Enteriso ma pudlo z jednego kawalka doklejany jest top , gryf , podstrunnica. Ja nie mialem pod reka wystarczajaco grubego kawalka drewna aby wyciac z niego pudlo. Bez problemu moglbym wlasciwie go zdobyc ale budzet jaki byl przeznaczony na instrument byl dosc ograniczony... Dlatego pudlo jest sklejone z dwoch desek grubosci 1,5 cala. Joshy uparl sie rowniez aby wcisnac w gryf trussroda. Zrobilem go z gotowego preta w aluminiowym podwojnym T , skracajac go tylko tak aby pasowal do dlugosci gryfu w cuatro.
Sprawe skomplikowalo takze dostrczenie metalowego strunociagu , ktory byl chyba odlewany wiec zmiana jego kata rozwarcia nie wchodzila w gre . W gre wchodzilo uszkodzenie go wiec zostawilem tal jak jest. Kat jego rozwarcia byl troche za duzy co nie pozwalalo uzyskac odpowiedniego nacisku strun na mostek. Wpuscilem go wiec nieco e korpus co uratowalo sytuacje.
Ogolnie rzecz biorac nie jestem zadowolony z tej budowy. Bylo za duzo
niepotrzebnych zmian co pociagnelo za soba walke z problemami , ktorych w
zasadzie nie powinno byc. mam w planie zrobienie podobnego instrumentu po raz kolejny ale bedzie on juz wykonany wedlug moich planow i bez widzimisie klienta.O tym napisze w "Planach i Projektach" bo chce miec zupelnie nowa rzecz i konsultacje sa jak najbardziej wskazane.
Kilka fot z budowy... Tzn to co z tych fot zostalo

[PiotrCh]

Zenek - zakładaj wętek o tym instrumencie. Poddaj pod dyskusję design i będzie jeszcze lepiej:) Mi osobiłcie najmniej pasuje (wizualnie) strunocięg. Jest za mały w stosunku do pudła. Mostek też, nie wiem czy prostszy w formie nie byłby lepszy dla oka. Już same c-kształtne talie wprowadzaję dużę dawkę ciasnych krzywizn w designie, może wystarczy, nie wiem - gdybam. Główki jeszcze nie widaę dobrze na zdjęciach. Co do konstrukcji, nie jestem przekonany co do wycinania pudła z deski. Tradycja tradycję, ale brzmienie lepsze powinno byę z cienkiego pudła z wyginanymi boczkami, przynajmniej brzmienie akustyczne bez prędu.

[Zenek S]

Wiec wlasnie brzmienie instrumentu merengue potrzebuje takiego akustycznego krocej wybrzmiewajacego dzwieku. Potem moze uda mi sie wcisnac jakies nagranie , aby bylo wiadomo co chodzi. Chetnie wygial bym te boczki i dokleil tyl ale bym najprawdopodobniej "zepsul" brzmienie. Chcialem wyciac strunociag z drewna i odpowiednio go wymodelowac , ale gdzie tam , pacjent nawet o tym slyszec nie chcial.
Znalazlem jeszcze foty z budowy glowy:

[PiotrCh]

Tak to wynika z konstrukcji, sztywniejsze pudło, dęšłwięk lichszy, a muzycy sobie mogę tłumaczyę, że tak ma byę. Podejrzewam jednak, że wynika to po prostu z tego, że łatwiej było miejscowym lutnikom ludowym żłobię deski niż kleię konstrukcję z cienkich formatek. Ciekawe tylko czy jakby pan muzyk miał wybraę z dwóch różnych, z których jedna by miała "zepsute" brzmienie to czy by mu ręka nie zadrżała jakby zobaczył, że ma do dyspozycji większe spektrum możliwołci artykulacyjnych i brzmieniowych, a technikę gry mógłby tym sterowaę. Zrób kiedyś taki eksperyment i zwołaj tego muzyka na wypróbowanie

[Zenek S]

ok , to niezupelnie tak . Ja wzialem pomysl konstrukcji cuatro z wersji portorykanskiej a dominikanska byla chyba jedynie zaadaptowana gitara , wiec konstrukcyjnie byla zblizona do instrumentow klasycznych. Mimo to dzwiek byl celowo "psuty" przez muzykow. Przynajmniej tak to slychac na nagraniach

[michqq]

Tak to wynika z konstrukcji, sztywniejsze pudło, dęšłwięk lichszy, a muzycy sobie mogę tłumaczyę, że tak ma byę. Podejrzewam jednak, że wynika to po prostu z tego, że łatwiej było miejscowym lutnikom ludowym żłobię deski niż kleię konstrukcję z cienkich formatek. Ciekawe tylko czy jakby pan muzyk miał wybraę z dwóch różnych, z których jedna by miała "zepsute" brzmienie to czy by mu ręka nie zadrżała jakby zobaczył, że ma do dyspozycji większe spektrum możliwołci artykulacyjnych i brzmieniowych, a technikę gry mógłby tym sterowaę. Zrób kiedyś taki eksperyment i zwołaj tego muzyka na wypróbowanie

Może, może, ale Zenek napisał, że z braku oryginalnego instrumentu tamtejsi lokalsi zastępczo ostrunowywuję gitary, więc porównanie maję i eksperyment - przeszli.

W polskiej tradycji instrumentów podobnę drogę wymarły tzw. mazanki, instrument smyczkowy zbliżony do skrzypiec ale o mniejszych wymiarach, wyższym stroju, własnej barwie dęšłwięku (i paru różnicach konstrukcyjnych względem skrzypiec)

Mazanki to instrument weselny, w niektórych rejonach Polski majęcy na wsi swoje znaczenie ceremonialne - muzykę mazanek wyznaczano odpowiednie fazy przyjęcia weselnego w gospodzie:

Poczęwszy od zwożenia gołci aż do pięł rwszęł j wieczerzy, skrzypek używa malełkich skrzypków bardzo piskliwych, zwanych mazanki (...) dopóki mazanki graję, winien młody pan swoję wódkę i piwem gołci częstowaę, oraz wszelkie zrzędzone szkody sam ponosię. Od czasu zał gdy skrzypce graę zacznę [którym towarzyszy kozioł weselny / biały], wszystkie koszta na wódkę, piwo i inne nieprzewidziane wydatki lub szkody, gołcie weselni ponosię winni.

Z powodu braku mazanek muzycy zaczęli używac zastępczo skrzypiec przewięzywanych na szyjce (a więc niejako rodzaj kapodastera)

A dził - mazanek już nie ma.

[PiotrCh]

Może, może, ale Zenek napisał, że z braku oryginalnego instrumentu tamtejsi lokalsi ostrunowywali gitarę, więc porównanie maję i eksperyment - przeszli.

a co to znaczy ostrunowali gitarę?
My nie mówimy o gitarze tylko o instrumencie o konkretnym kształcie, rozmiarach, menzurze itp. Gitara to gitara. Oczywiłcie to tylko propozycja, a Zenek i tak zrobi to co będzie chciał:)

[michqq]

a co to znaczy ostrunowali gitarę?

A o:

Joshy uzywal do ten pory przerobionych gitar , ktore nie spelnialy oczekiwan.

Pogooglalem po muzyku.

[PiotrCh]

Ok, no to ja myłlałem raczej o takim instrumencie, który Zenek wykonał tylko o innej konstrukcji plecków i boczków.

[michqq]

Aż poczytałem o tych "Cuatro".

To jest nie tyle instrument ile kategoria instrumentów charakterystycznych regionalnie, jest Cuatro kubałskie, wenezuelskie, chilijskie, portorykanskie...

Niektóre z nich są dłubane a niektóre nie.

(Przykład wenezuelskiego:)

cuatro wenezuelskie.jpg (7.71 KiB) Przejrzano 7754 razy

( Luthier Andres M. Rodriguez. Luthier de Cuatro Venezolano y Ukelele )

Zenek Spawacz stanęł przed wyzwaniem odtworzenia lokalnej wersji/tradycji miejscowego Cuatro, który to instrument kiedyś tam był ale poszedł w zapomnienie - i musi podjęę decyzje konstrukcyjne.

Swoję drogę fajny cel.

[Waldzither9]

Co do pudła to tradycja litych pudeł czyli z jednego kawałka drewna wzięła się z faktu że w ciepłym wilgotnym klimacie jest mniej powierzchni kleju mogęcych zawilgnęę i spowodowaę odspojenie, a klej glutenowy w warunkach wyspiarskich i różnych zawirował gospodarczo-polityczno-społecznych może byę tak zwanym węskim gardłem. Większołę Cuatro ma menzurę circa 50 cm czyli jak gitara 1/2 lub Waldzither albo Cittern (https://en.wikipedia.org/wiki/Cittern polskiej nazwy w wikipedii nie ma?)
Gdyby zrobię główkę, strunocięg i ożebrowanie mogęce oscylowaę w przedziale 4-12 strun , a pudło typowe dla Cuatro to taki uniwersalny instrument mógłby z powodzeniem byę adaptowany do obecnych w danej chwili potrzeb aż do gitary 12 strunowej włęcznie.
Cuatro dla nich też nie musi byę Gibsonem, wystarczy że przeżyje wycieczkę ciężarówkę przez Andy, lub pomiędzy wyspami na łodzi wiosłowej, dwie huraganowe ulewy i wojnę domowę i potem wyda jakikolwiek dęšłwięk.